Bij aankoop van het 5 Stappenplan
BESTEL NUInsmeren met zonnebrand, alles wat je erover moet weten
Moet een zonnebrandcrème een half uur intrekken? Kun je beter fysische zonnefilters dan chemische zonnefilters gebruiken? Zit je met een SPF 50 langer goed dan met een SPF 15? Word je eigenlijk nog wel bruin als je je goed insmeert en wat kun je doen als je toch een beetje bent verbrand? Dit moet jij weten over insmeren:
Klik en lees direct meer:
➤ Waarom is insmeren met zonnebrandcrème belangrijk? En voor welke huid is insmeren extra belangrijk?
➤ Wanneer moet je zonnebrandcrème smeren? Bij welke uv-index moet je je insmeren? Kun je ook verbranden in de winter of lente?
➤ Welke producten en filters kun je gebruiken tegen de zon? Zijn fysische filters beter dan chemische zonnefilters? Welke SPF gebruik je? Kun je puistjes of uitslag krijgen van zonnebrandcrème? En wat doen zonnebrandcrèmes met het milieu?
➤ Hoe moet je je insmeren met zonnebrandcrème? Moet je een zonnebrandcrème een half uur laten intrekken? Hoe kun je je rug insmeren zonder hulp? Wat smeer je eerst, make-up of zonnebrandcrème? Hoeveel product breng je aan op je huid?
➤ Hoe vaak moet je je insmeren? Wat kun je doen als je toch een beetje bent verbrand?
Waarom is insmeren met zonnebrandcrème belangrijk?
De cijfers liegen er niet om …
Ik wil hier niet een zwaar of dreigend verhaal ophangen, maar de cijfers liegen er niet om. Het aantal mensen met huidkanker neemt zorgwekkend toe. Die stijging zien we al jaren. En die zal helaas nog veel verder doorzetten. Vroeger wisten we niet beter met die zon. Er werd gesmeerd en gebakken met olietjes zonder factor. Of er werd helemaal niet gesmeerd. Ook de zonnebank werd in korte tijd razend populair. Hoe bruiner, hoe beter was het motto. Die onwetendheid van toen, die zien we nu terug in de cijfers.
Wat je moet weten over de zonnebank
Juist onverstandig zonnen op jonge leeftijd kan de huid beschadigen. Wist je bijvoorbeeld dat de kans op een melanoom met wel 75 procent toeneemt wanneer je voor je dertigste regelmatig onder de zonnebank gaat?
In zonnebanken zit namelijk vooral uv-A-straling. Die zorgt voor een snelle bruining door een verandering in het al aanwezige pigment. Uv-B-straling zorgt voor een vertraagde bruining, door toename en snellere verspreiding van het pigment in de opperhuid. De huid wordt bovendien dikker. Voor beide processen geldt: het is een beschermingsreactie. Als een huid zongebruind is, is er altijd schade opgetreden.
Een bruin kleurtje biedt nauwelijks bescherming tegen verbranding. Zonnebankbruin al helemaal niet. Een zonnebankkuurtje als voorbereiding op je vakantie is dus een slecht plan.
➤ Lees ook: Waarom de zonnebank altijd een slecht idee is
We onderschatten de zon
Maar inmiddels weten we wél beter en zijn er nog steeds veel misverstanden over insmeren. De belangrijkste: we onderschatten de zon, we zijn overmoedig of juist lui en wat ik maar al te vaak hoor: Ik verbrand toch nooit. Of: Ik ben al bruin … Maar wist je dat een gebruinde huid eigenlijk een beschadigde huid is? Pigment wordt namelijk gevormd als bescherming tegen die zonnestralen.
Schade is een optelsom van jaren
Als het gaat om huidschade, dan is er sprake van een optelsom bij zonnestralen. Verbranden op jonge leeftijd laat de kans op schade op latere leeftijd behoorlijk toenemen. Maak er daarom al van jongs af aan een gewoonte van je in te smeren in de zon.
Zon veroorzaakt rimpels
Verder heb je misschien weleens gelezen dat zonnestralen verantwoordelijk zijn voor negentig procent van de tekenen van huidveroudering. Als je je huid jong en stevig wilt houden, kun je daarom maar beter vroeg beginnen met insmeren en met goede verzorging. Want als die rimpeltjes er eenmaal zijn, gaan ze niet meer zo gemakkelijk weg.
Insmeren tegen uv-A- en uv-B-stralen
Ongeveer 95 procent van alle straling die de aarde bereikt, is uv-A-straling. Deze straling is het gehele jaar door aanwezig. De stralen gaan ook gemakkelijk door glas heen en worden minder goed gefilterd door wolken. Maar bovendien: ze dringen dieper door in de huid.
Een teveel aan uv-B-straling merk je direct: je huid wordt rood. Krijg je een flinke dosis uv-A, dan voel je dat niet. De huid raakt niet verbrand en kleurt ook niet rood. Maar ondertussen kan wel schade ontstaan.
Herhaaldelijke blootstelling aan uv-A zorgt voor vroege tekenen van huidveroudering zoals pigmentvlekken, rimpels, verslapping en droogheid. Bovendien veroorzaakt dit schade aan het DNA, en daarmee uiteindelijk ook een verhoogd risico op huidkanker.
Een goede zonnebrandcrème beschermt dus tegen uv-B- en uv-A-stralen. En die gebruik je dus het liefst het hele jaar door, ook als het bewolkt is.
Insmeren is belangrijk voor alle huidskleuren, ook de donkere huid
Het is echt een misverstand dat alleen mensen met een lichte huid zich zouden moeten insmeren. Natuurlijk is een huid met meer pigment iets beter beschermd tegen de stralen van de zon, want dat is namelijk de functie van pigment: het beschermt ons tegen de zon.
Donkere huid heeft een natuurlijke SPF van 13.4
Er is weleens uitgerekend dat mensen met een donkere huid gemiddeld een natuurlijke SPF hebben van ongeveer 13.4. Maar let op: dit zijn echt gemiddelden hè, iedere huid is anders en uniek. Nu kun je natuurlijk meteen zeggen: heeft het dan nog zin om met bijvoorbeeld een SPF 15 te smeren? Ja, echt! Zeker wel. Want je moet weten dat het pigment niet overal gelijkmatig aanwezig is in de huid.
Maar niet alleen daarom. We weten ook dat zelfs een kleine hoeveelheid uv-A- en uv-B-straling al schade aan het DNA veroorzaakt, ook bij een donkere huid. En hoewel de kans op huidkanker wel echt kleiner is, worden onrustige cellen of plekjes vaak veel later ontdekt bij mensen van kleur.
➤ Lees ook: Waarom insmeren ook voor een donkere huid belangrijk is
Waarom insmeren éxtra belangrijk is bij de huid met rosacea
Mensen met rosacea reageren extra heftig op de zon. Hun gezicht kan vuurrood zien en zelfs flink prikken. De rosaceahuid moet het namelijk met minder antioxidanten doen, ook worden er meer vrije radicalen gevormd. Onderzoek laat zien dat dagelijks gebruik van zonnebrandcrème de huid met rosacea kan verbeteren. Ook op de lange termijn is insmeren een goed idee: de rosaceahuid lijkt sneller te verouderen dan een ’gezonde’ huid met zonschade.
➤ Lees hier verder: Waarom is de huid met rosacea zo gevoelig voor zonlicht?
Ook goed insmeren als je eczeem hebt
Als je eczeem hebt, is het lastig om geschikte (zonnebrand)producten te vinden. De huid met eczeem reageert namelijk extreem gevoelig. Toch is insmeren juist belangrijk voor de huid met eczeem. De zon pleegt een flinke aanslag op de huidbarrière die bij mensen met eczeem al is verzwakt. Blootstelling aan zonlicht leidt snel tot roodheid en opvlamming van klachten. De zon maakt de huid bovendien droger, en dat is extra vervelend bij eczeem. Met zonnebrandcrème kun je dit voorkomen. Kies wel voor producten zonder parfum, alcohol en irriterende filters.
Wanneer moet je zonnebrandcrème smeren?
Als je het echt heel goed wil doen, dan zou je je het hele jaar door iedere dag moeten insmeren. Want uv-A-straling is er ook in de winter of als het bewolkt is. Toch wordt in Nederland vaak aangehouden dat insmeren belangrijk wordt tussen maart en oktober. Dan neemt de zonkracht namelijk toe.
Wat zegt de uv-index over hoe je je moet insmeren?
De zonkracht ook wel uv-index genoemd is een goede graadmeter om te bepalen wanneer insmeren belangrijk wordt. De uv-index geeft namelijk de intensiteit van de zonnestraling weer. Die wordt bepaald door de stand van de zon. Hoe hoger de zon, hoe meer de intensiteit toeneemt. De index varieert per dag, maar ook met het moment van de dag. De uv-index bepaalt hoelang de onbeschermde huid kan worden blootgesteld aan uv-straling zonder rood te kleuren. Hoe hoger de zonkracht, hoe belangrijker het is om je in te smeren.
In Nederland varieert de zonkracht van 0 tot 8 in de zomer. Insmeren is belangrijk vanaf uv-index 3. Dat is ongeveer in de maanden april-oktober. Maar er is nog wel wat meer over te vertellen. Ik heb dat in een aparte blog voor je gedaan.
➤ Lees hier verder: Wat zegt de uv-index ons over insmeren?
Kun je ook verbranden in de winter of lente?
In de winter en lente is de zonkracht laag, tussen de 0 en 2. Vaak wordt gedacht dat insmeren dan niet hoeft en dat je toch niet kunt verbranden. Dat klopt niet helemaal. Als je eventjes naar buiten gaat met zonkracht 1 of 2 dan zul je inderdaad niet snel verbranden. Maar ben je de hele dag buiten, dan kun je óók bij een lage zonkracht van 1 of 2 verbranden. Vooral in de middag is de kans dat je huid rood wordt groter.
Het beste is om je dag gewoon altijd te beginnen met zonnebandcrème. Ga je de hele dag naar buiten, neem dan een flesje zonnebrandcrème mee voor onderweg. Het gaat sneller dan je denkt.
➤ Lees ook: Hoe gemakkelijk verbrand je in de lente?
Niet alleen insmeren op het strand, ook in en om het huis
Op het strand of op een terras smeren we ons meestal nog best goed in. Maar in en om het huis zijn we ineens onvoorzichtiger. Mensen lijken te vergeten dat het echt diezelfde zon is die in de tuin of op het speelplaatsje schijnt. Hoe goed je je buiten moet insmeren heeft zoals gezegd alles te maken met de uv-index. Maar dat je soms zelfs binnenshuis of in de auto beter een laagje zonnebrandcrème kunt aanbrengen, bewijzen deze beelden …
➤ Lees verder in de blog: Zonnebrandcrème in en om het huis
Welke producten en filters gebruik je tegen de zon?
Het aanbod van zonnebrandcrèmes is groot. Wat kies je? Welke filters kun je het beste gebruiken en hoe hoog moet eigenlijk de SPF zijn?
Welke SPF moet je kiezen?
Mijn algemene advies: ga voor een SPF 30 of hoger bij een zonkracht van 3 of meer (in Nederland is dat zo tussen april en oktober). Op andere dagen is een SPF 15 voldoende. Heb je nu een heel lichte huid of veel pigmentvlekken? Dan zou ik altijd voor een SPF 30 of hoger gaan.
Bedenk trouwens dat de SPF eigenlijk alleen iets zegt over de bescherming tegen uv-B-straling. Check daarom ook altijd even of je product beschermt tegen uv-A-straling. Dat staat meestal in een rond logootje op de fles. Dat is namelijk nét zo belangrijk.
➤ Lees er meer over in deze blog: Hoe weet je of een product ook tegen uv-A beschermt? (De SPF zegt er niets over namelijk)
Is insmeren met een SPF 50 beter dan een SPF 30?
Wat betreft de hoogte van de factor kun je onthouden dat een SPF 15 tegen 94 procent van de zonnestralen werkt en een SPF 30 tegen de 97 procent. SPF 50 haalt nog een procentje meer. Die houdt ruim 98 procent van de stralen tegen. Of liever gezegd: die laat bijna niets meer door.
SPF zegt niet hoeveel langer je in de zon kunt blijven
Voor het gemak wordt vaak verteld dat de SPF zegt hoeveel keer langer je in de zon kan blijven zonder te verbranden. Dat zit nét een beetje anders. De SPF zegt vooral iets over de hoeveelheid zonlicht waaraan de huid kan worden blootgesteld voordat je rood kleurt. Maar dat hangt óók af van de zonkracht (uv-index), het tijdstip op de dag en de plek waar je bent.
Je begrijpt vast dat je op het heetst van de dag in Zuid-Spanje sneller rood kleurt dan op een bewolkte namiddag in Friesland. Je kunt daarom niet zomaar zeggen dat je met een SPF 30 dertig keer langer in de zon kunt. Het hangt een beetje af van de context.
Word je nog wel bruin als je je insmeert met een hoge SPF
Een hoge factor houdt, zoals ik hierboven uitlegde, meer zonnestralen tegen. Maar uiteindelijk houd je nooit alles tegen. En stiekem smeren we vaak ook niet dik genoeg, dus er komt altijd straling doorheen. En dan is het wel per huidtype verschillende hoe (snel) je verkleurt. Maar pas op: bedenk dat pigmentvorming een wapen van je huid is om zich te beschermen tegen de zon. En onthoud dat dat bruine kleurtje maar beperkt bescherming biedt in de zon. Gebruik dus maar lekker een hoge factor!
Wat is beter, insmeren met chemische of fysische zonnefilters?
Zonnefilters worden vaak ingedeeld in chemische of minerale (of fysische) filters. Nu lees ik best vaak dat mensen denken dat minerale filters beter zijn voor je huid. Want minerale filters zouden de zonnestralen alleen weerkaatsen en niet absorberen. En dat absorberen zou slecht zijn voor de huid. Dat zit dus allemaal net een beetje anders.
Want eigenlijk werken beide filters ongeveer hetzelfde: zowel de chemische als de minerale filters absorberen uv-straling. Maar de minerale filters kaatsen daarnaast ook nog een klein deel van de straling terug.
Kun je je nu beter insmeren met chemische of minerale filters? Dit hangt echt helemaal van de zonnefilter af. In beide categorieën zitten goede en minder goede filters.
➤ Je leest er meer over in deze blogs:
Er bestaan goede chemische én goede minerale filters.
Welke zonnefilters zijn beter om te gebruiken: fysische of chemische filters?
De filters in de Suncare & Suncover
In de Suncare en Suncover zit het zonnefilter Tinosorb. Deze combineert de eigenschappen van zowel fysische als chemische filters. Tinosorb absorbeert, reflecteert en verstrooit het zonlicht (zowel uv-A- als uv-B-straling). Het is een van de veiligste zonnefilters die er bestaan. Tinosorb is heel stabiel en geeft weinig kans op huidirritatie.
Kun je je ook insmeren met natuurlijke oliën tegen de zon?
Als je een beetje rondsurft op internet dan zou je denken dat je je huid ook prima kunt beschermen met een natuurlijke olie. Veel van deze producten beschikken namelijk over een natuurlijke zonbeschermingsfactor. Tarwekiemolie bijvoorbeeld, wortelzaadolie, olijfolie, kokosolie … Maar de claim dat frambozenzaadolie een SPF van 28-50 bevat, spant wat mij betreft de kroon.
Bekijk de test met frambozenzaadolie
Het klopt dat veel oliën een natuurlijke SPF hebben. Maar die is wel écht laag. En er zitten nog wel wat meer haken en ogen aan dit verhaal. Ik heb het allemaal voor je uitgezocht in een aparte blog. Bekijk ook zeker even onze test met de frambozenzaadolie, anders zie je er straks zelf uit als een framboosje …
Gebruik geen olie om extra snel bruin te worden
Mijn advies? Gebruik liever geen oliën als zonnebrandproduct. Gebruik een natuurlijke olie om je haar te verzorgen, om je lichaam mee in te smeren of bijvoorbeeld om je make-up te verwijderen. Maar gebruik natuurlijke oliën zeker niet om je te beschermen of extra snel bruin te worden in de zon. Slecht plan!
Wat kun je doen als jij of je kindje uitslag krijgt van zonnebrandcrème?
Soms komt het voor dat je niet goed reageert op een zonnebrandproduct. De huid kan ineens rood gaan zien, en er kunnen bultjes en jeuk ontstaan. Heel vervelend, maar in de meeste gevallen gaat dit uiteindelijk weer voorbij. Wat je het beste kunt doen? Was de crème zachtjes van de huid met een natte (thee)doek. Probeer verder uit de zon te blijven. Mocht het nu niet anders kunnen en ben je buiten, zoek dan een schaduwplek op en bescherm je huid extra met kleding en een hoed.
Het kan ook warmte-uitslag zijn
Roodheid en jeukende bultjes hoeven trouwens niet automatisch te betekenen dat je allergisch bent voor een bestanddeel uit je zonnebrandproduct. Deze klachten kunnen ook voorkomen bij warmte-uitslag. De huidreactie die je ziet is dan het gevolg van geïrriteerde en geblokkeerde zweetkliertjes. Zweten is een manier van de huid om warmte te verliezen. Het zweet verdampt op de huid en zorgt zo voor afkoeling. Maar als de temperatuur oploopt, moeten die zweetkliertjes extra hard werken om de huid te koelen. Soms komt er dan zo veel transpiratie vrij dat de uitvoergangetjes ‘vollopen’ en verstopt raken. Het zweet kan niet meer weg en blijft ‘binnen’, de huid krijgt een rode uitslag en er kunnen zich ook (heldere) blaasjes vormen. Deze kunnen ook flink jeuken.
Vette zalven of strakke kleding
Warmte-uitslag zien we vaak bij jonge kinderen. Hun zweetkliertjes zijn nog onvoldoende ontwikkeld. Andere oorzaken die bijdragen aan verstopte zweetkliertjes zijn te vette zalven, schade door zonverbranding, maar ook strakke, niet goed ventilerende kleding. En soms kan ook een waterresistente zonnebrandcrème in combinatie met warmte (én druk spelen) de boosdoener’ zijn.
Het is in ieder geval belangrijk om de crème van de huid te wassen en uit de zon te blijven. Eventueel de huid koelen.
➤ Lees meer tips in de blog: Wat kun je doen aan warmte-uitslag (bij je kind)?
Is het warmte-uitslag of toch een zonneallergie?
Warmte-uitslag wordt nog weleens aangezien voor zonneallergie. Maar een allergische reactie op zonlicht ziet er anders uit en manifesteert zich ook anders. Vaak komt zonneallergie vooral in de lente voor, als de huid nog erg moet wennen aan zonlicht. Klachten als roodheid, bultjes, zwelling en jeuk treden vaak een tot twee dagen na blootstelling aan zonlicht op. En daarvoor hoef je niet eerst verbrand te zijn geweest.
➤ Lees hier meer over de klassieke zonneallergie en klachten die in de zomer vaak voorkomen.
Krijg je puistjes van zonnebrandcrèmes?
Zonnebrandcrèmes met een hogere SPF of waterresistente zonnebrandproducten kunnen wat meer kans geven op puistjes, vooral bij de acne-gevoelige huid. Deze crèmes kunnen de huid iets meer afsluiten, waardoor de poriën kunnen verstoppen. Je zou voor een iets lagere factor kunnen kiezen (minimaal SPF 15), en deze wat vaker aanbrengen. Het is daarnaast extra belangrijk om je huid in de avond goed te reinigen. Gebruik je zo’n zwaarder of waterresistent product, dan kan het goed zijn om je huid eerst schoon te maken met een olie, bijvoorbeeld jojobaolie. Daarna kun je je gezicht reinigen met een waterafspoelbare cleanser.
Heb je erg last van acne, sla insmeren dan niet over. De meeste behandelingen van acne maken de huid namelijk extra gevoelig voor zonlicht. Denk aan behandelingen met antibiotica, retinoïden (vitamine A) en benzoylperoxide. Het is dus echt belangrijk dat je je goed insmeert.
Kan zonlicht acne verminderen?
We weten dat bepaalde golflengtes van zonlicht effectief zijn in het doden van de bacterie die een rol speelt bij de ontstekingen op de huid. Zonlicht onderdrukt daarnaast ook het afweersysteem. Hierdoor kan er in de zomer dus best een lichte verbetering te zien zijn op de huid, want de onstekingsprocessen worden zo een beetje getemperd. Wat misschien ook bijdraagt, is een kleurtje, want daardoor vallen de roodheid en puistjes misschien wat minder op.
Puistjes kunnen ook toenemen
Maar er gebeurt tegelijkertijd nog iets anders. Want het bruin worden van de huid zorgt er ook voor dat het buitenste laagje ietsje dikker wordt. En die extra belasting van de huidcellen kan zorgen voor verstoppingen, waardoor uiteindelijk meer puistjes kunnen ontstaan. En dan zijn er ook nog aanwijzingen dat zonlicht de talgproductie stimuleert.Het is kortom nog best lastig om deze vragen met een simpel ja of nee te beantwoorden.
Meer hulpvragen acne ná de zomer
Wat we wel weten? Juist na de zomer zien we altijd de meeste hulpvragen over acne en andere puistjes. Ga dus niet extra vaak de zon in om je huid ’te helpen’. En als je de zon ingaat, gebruik dan een goed zonnebrandmiddel.
➤ Lees meer in:
Krijg je van zonnebrandcrème puistjes?
Heb ik een aparte reiniger nodig voor …?
Wat doen zonnebrandcrèmes voor het milieu?
Insmeren heeft helaas een keerzijde. Want er komen toch heel wat restjes zonnebrandcrème in het milieu terecht over de gehele wereld. En wat zijn daarvan de gevolgen? Heel eerlijk? Over de effecten van zonnebrandcrèmes op het milieu is helaas nog best veel onduidelijk.
Verboden zonnefilters
Er zijn al wel zonnefilters die op een ‘zwarte lijst’ staan. Ook geldt er in sommige landen een verbod op bepaalde zonnebrandproducten. Ik heb daar een aparte blog over geschreven. Ik vertel je daarin ook welke filters ikzelf zou vermijden en ik leg je wat meer uit over groene labels en keurmerken. Want die keurmerken zeggen helaas ook niet altijd alles. De regels en criteria die ze hanteren, verschillen nogal. En niet ieder merk zal zich hebben aangesloten bij zo’n label; het kost namelijk ook geld.
Wat je verder moet weten: er zijn zonnefilters waarvan gewoon te weinig bekend is over de afbreekbaarheid of bioaccumulatie en die daarom geen ‘groen label’ krijgen. En omgekeerd zijn er filters die wél veilig worden bevonden, maar waar veel meer studies naar zouden moeten plaatsvinden.
Suncover Groene keuze door Consumentenbond
De Consumentenbond doet overigens ieder jaar onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van zonnebrandcrèmes. Ze kijken naar de werking van de filters, maar ook naar het gebruik van allergenen en stoffen die mogelijk hormoonverstorend werken in het lichaam. En sinds kort kijken ze ook naar de impact op het milieu. Ik vind het leuk om te vertellen dat mijn non-profitproduct Suncover in 2021 en 2022 als beste werd getest door de Consumentenbond (in 2023 staan we op plek 2). Daarnaast is hij in 2022 en 2023 ook als Groene keuze uit de test gekomen. Maar ik blijf ook reëel waar het gaat om het milieu. Er is nog te veel onbekend. En écht biologisch verantwoorde zonnebrandcrèmes bestaan (nog) niet volgens mij.
Update: we hebben inmiddels een verbeterde formule die nóg duurzamer is. Je herkent hem aan de nieuwe verpakking waar ook nog eens handige tips op staan.
➤ Lees ook: Milieuvriendelijke zonnebrandcrèmes, bestaan die?
Hoe moet je je insmeren met zonnebrandcrème?
Het klinkt gek, maar insmeren doen veel mensen minder goed dan ze zelf denken. Wist je dat we vaak veel te weinig aanbrengen? Dat we ook veel plekjes vergeten, zelfs in het gezicht. En dat we ook niet vaak genoeg een nieuw laagje zonnebrandcrème aanbrengen?
Hoeveel zonnebrandcrème moet je aanbrengen
Hoeveel zonnebrandcrème moet je nu eigenlijk aanbrengen op je huid om goed beschermd te zijn tegen de zon? Nou, dat is veel meer dan je denkt waarschijnlijk. Om écht de factor te halen die op je product vermeld staat, moet je namelijk 2 milligram zonnebrandcrème op iedere vierkante centimeter huid aanbrengen. En dat komt ongeveer neer op een halve theelepel voor je gezicht. Voor je benen en armen moet je denken aan zo’n vier volle eetlepels met crème. En dan je buik en je rug nog natuurlijk … Je moet dus best wat smeren.
We smeren vaak niet eens de helft
De meeste mensen halen deze hoeveelheid niet. Sterker nog: uit onderzoek is gebleken dat we naar schatting niet veel meer dan een kwart tot de helft van de benodigde hoeveelheid zonnebrandcrème aanbrengen. We zijn dus een stuk minder goed beschermd dan we zelf denken. En we halen dus meestal ook de SPF niet die op ons product staat.
Minder goed beschermd dan we denken
Uit proefjes met zonnebrandcrèmes is trouwens gebleken dat de mate van bescherming ook niet helemaal gelijk op (lineair) loopt met de hoeveelheid crème die je gebruikt. En dat hangt dan ook nog eens af van het type product dat je gebruikt. Het komt er grofweg op neer dat wanneer je slechts de helft van de hoeveelheid crème aanbrengt, je niet veel meer dan een derde tot de helft van de SPF overhoudt. Dus: had je een SPF 30 gebruikt, en je smeert de helft van de benodigde hoeveelheid, dan is er nog maar iets van een factor 10 tot 15 overgebleven.
Schijnveiligheid met hoge SPF
Een andere veelgemaakte fout is dat mensen van een hogere factor sowieso minder aanbrengen. Mensen voelen zich veiliger met een hoge SPF en smeren daarom minder en minder vaak.
Krijg je van een dikke laag zonnebrandcrème een vitamine D-tekort in je huid?
Geen tekort door zonnebrandcrème
Door het gebruik van zonnebrandcrèmes zal niet snel een tekort aan vitamine D ontstaan. Het is wel zo dat hoe dikker je smeert, hoe meer vitamine D-aanmaak zal worden tegengehouden. Maar je moet weten dat je met een zonnebrandcrème de uv-straling nooit volledig kunt blokkeren. Zelfs niet met die factor 50+. Er zal altijd wat straling je huid bereiken. En zoals ik hierboven al uitlegde: we smeren vaak niet voldoende of voldoende vaak.
Uv-A kan vitamine D afbreken
En er is nog iets dat je moet weten. Je hebt dus uv-A- en uv-B-straling. Het is de uv-B-straling die zorgt voor de vitamine D-aanmaak. Sterker nog: er is bewijs dat uv-A juist weer vitamine D kan afbreken in de huid … Zo zien we in onderzoeken met zonnebrandcrèmes met een hoge bescherming tegen uv-A méér vitamine D-aanmaak in vergelijking met zonnebrandcrèmes met een lagere uv-A-bescherming (en deze producten hadden dezelfde SPF; oftewel dezelfde bescherming tegen uv-B).
Smeer je huid dus gewoon goed in met een zonnebrandproduct dat zowel tegen uv-A als uv-B beschermt.
Moet je een zonnebrandcrème een half uur laten intrekken?
Op zonnebrandcrèmes staat weleens dat je het product een half uur moet laten intrekken. Klopt dat? Niet helemaal. Je moet zonnebrandcrèmes inderdaad even de tijd geven om te ‘drogen’. Een zonnebrandproduct bestaat namelijk vaak uit losse druppeltjes, waaronder olie en water, en stofjes die deze twee ingrediënten met elkaar verbinden. Een deel van de ingrediënten verdampt en de andere stoffen trekken in, waardoor er een egaal laagje op je huid ontstaat. Na zo’n 15 minuten is dat wel gelukt. In die tijd kun je het beste van de crème afblijven, want je veegt het product dan gemakkelijk weg. Hoe gelijkmatiger de laag zonnebrandcrème, hoe beter de uv-bescherming. Ook na die 15 minuten blijft het laagje kwetsbaar en kun je er beter niet aankomen.
➤ Dat zonnebrandcrème in de loop van de dag geleidelijk verdwijnt, kun je zien in deze blog, waarin we hebben getest hoelang de Suncare bleef zitten.
Insmeren met make-up, hoe doe je dat?
Helaas, de zonnebrandcrème die een dag lang volledige bescherming biedt, moet nog uitgevonden worden. Je zult het product dus regelmatig moeten aanbrengen. Maar hoe doe je dat dan met je make-up?
Eerst zonnebrandcrème, dan make-up
Zonnebrandcrème doe je op vóórdat je make-up aanbrengt. Ben je de hele dag buiten? Dan zul je daarna een nieuw laagje van je zonnebrandproduct moeten smeren. Onhandig hè? Mijn oplossing zou zijn om gewoon even lekker geen foundations of poeders te dragen tijdens dat dagje strand of terras. Ga je gewoon naar kantoor? En wil je in je lunchpauze even lekker het zonnetje in? Als je het echt volgens de regels wil doen, dan zou je dus inderdaad moeten bijsmeren. Hier zeg ik: wees reëel en blijf vooral ook een beetje genieten. Een wandelingetje tussen de middag is iets anders dan languit gaan in de volle zon langs het zwembad.
➤ Lees er meer over in deze blog: Insmeren met make-up, hoe doe je dat dan?
Nu kun je je misschien afvragen of je dan niet beter kunt kiezen voor een foundation met een SPF. Ik ben daar geen voorstander van, en zeker niet in de zomermaanden. Van een foundation zul je namelijk nooit genoeg aanbrengen om echt goed beschermd te zijn.
➤ Lees er meer over in deze blog: Waarom zit er geen SPF in onze Moisturizer? En nog vier vragen over de SPF
Deze plekjes worden het vaakst vergeten tijdens het insmeren
Insmeren doen we dus minder goed dan we denken. We gebruiken te weinig zonnebrandcrème en daarnaast missen nog best wat plekjes. Juíst in het gezicht, blijkt uit onderzoek.
Welke stukjes huid gemakkelijk worden overgeslagen? De huid rond de ogen en de lippen. Maar ook de handen en voeten. En oei, dat kan pijn doen als je ’s avonds die leuke sandaaltjes aan wilt trekken. De schouders; ook zo’n gebied dat iedereen mist.
Het valt ook niet mee om je rug zonder hulp, helemaal van boven tot onder en van links tot rechts in te smeren. Niet zo vreemd dus dat de huid tussen de schouderbladen het vaak zwaar heeft op zonnige dagen. En wist je dat ook de zijkanten van je lichaam vaak slachtoffer zijn van onvolledig smeren?
➤ Er zijn nog meer stukjes huid die we missen. Lees deze blog maar eens: Vergeet je deze plekjes niet in te smeren?
T I P S
Zo kun je zelf je rug insmeren
Zelf je rug insmeren zonder hulp valt niet mee. Maar er zijn wel wat trucjes. Probeer je zonnebrandcrème bijvoorbeeld eens met je onderarmen aan te brengen in plaats van met je handen. Daarmee kun je net iets hoger komen op je rug. Breng hiervoor een streep zonnebrandcrème over de bovenkant van je onderarmen tot aan je handrug, en beweeg ze dan over de huid van je rug omhoog.
Een andere tip die ik weleens ben tegengekomen is om de zonnebrandcrème met behulp van een stuk huishoudfolie aan te brengen. Je scheurt ongeveer een meter van de folie af en brengt op het midden wat zonnebrandcrème aan. Nu pak je de uiteinden van de folie en wrijf je ermee over je rug, net zoals je dat doet wanneer je je rug afdroogt met een handdoek.
Heb je kinderen? Met deze spelletjes maak je insmeren leuk
➤ Bekijk ook mijn lesmateriaal op Smeer je in!
Ik zeg het altijd in interviews: insmeren zou een vaste gewoonte moeten worden. Net als tandenpoetsen. Gewoon iedere dag even doen. En daarmee kun je niet vroeg genoeg beginnen. Maar als moeder weet ik dat dat niet altijd vanzelf gaat. Want kinderen zijn kinderen en die hebben geen zin in die vervelende tandenborstel of fles zonnebrandcrème. Om het insmeren een beetje leuker te maken, heb ik daarom heel veel lesmateriaal ontwikkeld. Voor ouders, maar bijvoorbeeld ook voor in de klas. Van boekjes en een complete spreekbeurt tot een online quiz over de zon. Neem maar een kijkje op mijn website Smeer je in!
Ik geef je alvast een paar insmeertips voor thuis:
♥ ‘Zelluf doen!’
Zelf doen is nu eenmaal leuker dan wanneer mama of papa dat doen. De grote literfles Suncover is hiervoor ideaal. Kleine handjes vinden het leuk om het pompje te bedienen. Let wel op dat er goed ingesmeerd wordt. Diezelfde kleine handjes vergeten ook eerder plekjes en komen niet overal goed bij.
♥ Schminken
Maak met de zonnebrandcrème wat figuurtjes op het gezicht van je kindje. Kan hij of zij raden wat je hebt getekend? Daarna mag er natuurlijk ook wel iets op mama’s gezicht worden getekend. Wel goed uitsmeren daarna.
♥ Wie het snelste kan smeren
Bij mij hielp het ook om er gewoon een spelletje van te maken. Kan mama binnen tien tellen je gezicht insmeren? Ook leuk: wie het snelste kan insmeren! (wel even meekijken dat het goed gebeurt natuurlijk).
♥ Stickers plakken
Heeft je kind er écht geen zin in en wordt insmeren iedere keer een glibberig gevecht? Soms kan een kleine beloning een beetje helpen. Plak bijvoorbeeld elke dag samen een sticker als er goed gesmeerd is. Bij tien stickers kun je samen een ijsje halen.
➤ Er zijn nog meer stukjes huid die we missen. Lees deze blog maar eens: Meer insmeertips lees je op mijn website Smeer je in!
Hoe vaak moet je je insmeren?
Om de SPF te bereiken die op de verpakking van je product vermeld staat, moet je niet alleen voldoende van het product aanbrengen. Je moet de crème ook elke twee uur opnieuw aanbrengen. De werkzaamheid van de filters neemt namelijk af na applicatie. Hoe snel dat gebeurt is afhankelijk van je huid, de sterkte van de zon, je activiteit en de gebruikte zonnefilter.
Een filter moet twee uur lang goed beschermen, daarna heb je zelfs bij de producten die zogenaamd langdurige bescherming zouden moeten geven geen garantie dat ze dat ook echt doen.
Ga je nu bijvoorbeeld zwemmen? Smeer je dan na afloop nog een keer in. Vooral bij zwemmen, spelen in het water, glijden op de glijbaan of een zweterige sportsessie, verdwijnt de crème namelijk sneller van je huid. Breng daarna gewoon altijd een nieuwe laag aan. Dit geldt ook wanneer je kiest voor een waterresistente zonnebrandcrème!
➤ Je kunt er meer over lezen in deze blog: Welke zonnebrandcrème kun je beter kiezen: een waterresistente of niet-waterresistente?
Wat kun je doen als je toch een beetje bent verbrand?
Is je huid toch een beetje rood geworden of ben je echt verbrand? Met deze tips kun je je huid kalmeren en verzorgen:
✓ Ga liever niet onder een koude douche om af te koelen. Lauwwarm water is beter.
✓ Je kunt je huid ook koelen met kompressen van afgekoelde verse groene thee of met een extract van aloë vera.
✓ Een bad met (50 gram) fijngemalen havermoutvlokken kan verlichting geven. Havermout kalmeert en helpt ook de vochtbalans.
✓ Pas op met verkoelende crèmes met ingrediënten als alcohol of menthol. Die kunnen de huid juist uitdrogen en irriteren.
✓ Ook extracten van sinaasappel, grapefruit of limoen zijn bekende irritatiebronnen of kunnen onder invloed van zonlicht reageren met de huid.
✓ Laat volle en vette producten even staan. Deze zorgen ervoor dat de huid haar warmte minder goed kwijtraakt.
✓ Ga niet met een verbrande huid de zon in, ook niet met een dikke laag zonnebrandcrème. Blijf in de schaduw en vergeet ook daar niet je huid te beschermen.
✓ Je hebt geen aparte aftersun nodig. Het belangrijkste is een product met voldoende hydraterende stoffen en antioxidanten. Mijn Moisturizer en Body Cream zijn daarom ook de perfecte aftersunproducten.
Ieder jaar een nieuwe fles zonnebrand?
In principe is zonnebrandcrème na opening nog 12 maanden houdbaar. Wat de werkzaamheid betreft: voor álle zonnebrandproducten geldt dat ze door blootstelling aan warmte en licht minder werkzaam worden. Daarom adviseer ik om ieder jaar een nieuw zonnebrandmiddel te kopen. Want de kans is groot dat jouw fles heeft liggen ‘opwarmen’ op het strand of een terras.