Zonneblaasjes, warmte-uitslag, jeukende bultjes ... Heb je een zonneallergie?

Door: Dr. Jetske Ultee
Zonneblaasjes, warmte-uitslag, jeukende bultjes ... Heb je een zonneallergie?
Rode vlekjes, jeuk, een huid die verbrand lijkt … En je zat net zo lekker in die zon! Is het een zonneallergie? Dat kan, maar er zijn meer oorzaken bij huidreacties in de zon. 5 x waarom je zomaar bultjes en blaasjes kunt krijgen in de zon.

1. Misschien is het je cosmetica. Sommige stoffen reageren in licht (zelfs bepaalde zonfilters)

Huiduitslag in de zon kan ontstaan door cosmeticaproducten – zélfs door zonnebrandcrème. De producten bevatten dan zogenaamde fototoxische bestanddelen. Ofwel stoffen die een reactie in licht geven in de huid. Bekende ‘boosdoeners’ zijn geur- en kleurstoffen, maar ook bepaalde zonnebrandfilters zoals oxybenzone. In tegenstelling tot een allergische reactie, treedt een fototoxische reactie meestal binnen enkele uren al op. De klachten lijken op een fikse zonverbranding met pijn en zwelling. Fototoxische stoffen kunnen bij langdurig gebruik in combinatie met zon de huid verouderen en pigmentvlekken veroorzaken.

Wat kun je doen? Heb je uitslag gekregen in het zonnetje? Ga na wat je gebruikt hebt in de zon. Wat heb je aan cosmetica gesmeerd? Check voor de zekerheid de ingrediëntenlijst van je gebruikte (zonne)crème of make-up nog eens heel goed op plantextracten. Bekende ‘boosdoeners’ zijn: citrus, sinaasappel, bergamot, mandarijn, grapefruit, limoen, lavendel, rozemarijn, vijg, angelica, sintjanskruid, tea tree en gember.

2. Slik je toevallig antibiotica? Medicijnen kunnen voor huidreacties zorgen in de zon

Wist je dat ook geneesmiddelen voor een huidreactie kunnen zorgen inde zon? Bepaalde antibiotica bijvoorbeeld, sommige antidepressiva en plastabletten. Dit wordt altijd duidelijk vermeld. Het lezen van bijsluiters en ingrediëntenlijsten is kortom geen overdreven bezigheid.

Wat kun je doen? Ben je bezig met een antibioticakuur? Of gebruik je medicijnen waarvoor een waarschuwing geldt? Vermijd de zon dan liever zoveel mogelijk of neem voor de zekerheid extra maatregelen om je huid te beschermen. Neem een hoed of pet mee naar buiten, zoek een plekje in de schaduw en smeer je nóg beter in.

3. Warmte-uitslag: bultjes en blaasjes door geblokkeerde zweetkliertjes

Deze zomerklacht wordt vermoedelijk het vaakst aangezien voor een zonneallergie. Niet zo gek als je na een warme dag ineens onder de rode jeukende bultjes en blaasjes zit. Maar deze veelvoorkomende warmte-uitslag is geen allergische reactie van het lichaam op zonlicht, maar het gevolg van geïrriteerde en geblokkeerde zweetkliertjes. De huid kan zo haar warmte niet kwijt, waardoor zich (heldere) blaasjes vormen. Deze kunnen gepaard gaan met een wat stekende jeuk. Deze huidreactie heet met een mooi woord miliaria crystallina. Hij komt best regelmatig voor, onder meer bij pasgeborenen, die vaak te warm zijn aangekleed en bij wie de zweetkliertjes in de huid nog niet goed zijn ontwikkeld. Er bestaat ook een opvallender ‘rode variant’ van de aandoening, miliaria rubra genoemd.

Wat kun je doen? • Houd het koel. Vermijd zonlicht of inspanning in de warmte. • Draag kleding die losjes en gemakkelijk zit (bij voorkeur katoen) en houd de huid droog en schoon zodat de zweetkliertjes niet (verder) kunnen verstoppen. • Laat vette crèmes liever staan. Deze zullen verdamping van water belemmeren en het probleem verergeren.

4. Weleens gehoord van margarita rash?  Citroen(drankjes) en de zon zijn soms geen goede combi ...

Deze zomerkwaal klinkt een stuk smakelijker dan hij eruit ziet. Hoewel er ieder jaar wel weer door huidexperts wordt gewaarschuwd voor de zogeheten margarita rash is de aandoening nog vrij onbekend. Maar deze komt er simpelweg op neer dat er een nare huidreactie kan optreden door een combinatie van citrusextracten en zonblootstelling. Ofwel: je zipt heerlijk aan een cocktailtje in de zon, knijpt het citroentje nog eens fijn tussen je vingers en the next thing you see: uitslag, brandplekken, blaren! De margarita rash (ook wel lime disease genoemd) valt onder het ‘kopje’ fytofotodermatitis, ofwel een reactie van de huid onder invloed van licht (foto), veroorzaakt door contact met fototoxische stoffen uit planten (fyto). Deze huidreactie zien we vaker dan je denkt. Je hoeft er in ieder geval geen margarita’s voor te drinken. Pas bijvoorbeeld ook op met het afvegen van ‘fruitsappen’ aan je armen en benen of op je kin. Maar ook het snijden van selderij, citroenen en zelfs peterselie kan voor verrassingen zorgen in de zon. Barkeepers, obers en koks die lekker buiten staan, doen er daarom verstandig aan handschoenen en zonbescherming te gebruiken.

Wat kun je doen? Heb je ‘ineens’ te maken met een heftige huidreactie? Raadpleeg dan altijd even de huisarts. Behalve het koelen en kalmeren van de huid kun je in ernstige gevallen een corticosteroïdenzalf krijgen.

5. Een echte zonneallergie: vooral in het voorjaar

De meest voorkomende vorm van zonneallergie of lichtovergevoeligheid is polymorfe lichteruptie, kortweg PMLE. Deze aandoening die verschillende uitingsvormen kent (vandaar de naam polymorf) komt in dit deel van Europa bij naar schatting 10-20% van de mensen voor;  voornamelijk bij vrouwen en meestal bij de lichte huidtypen. Je hoeft niet eerst verbrand te zijn geweest om een allergische reactie op de huid te krijgen. Klachten treden meestal ook niet meteen in je zonnestoel op, maar één tot twee dagen na blootstelling aan het licht, en houden dan enkele dagen aan. Een echte zonneallergie manifesteert zich vaak in het voorjaar, als de huid nog moet wennen aan die eerste zonnestralen. Bij herhaalde blootstelling aan licht zullen de klachten dan ook in de loop van de zomer afnemen, en in de herfst en winter volledig verdwijnen. In het volgende voorjaar kunnen de klachten weer opnieuw komen.

➤ Wat kun je doen? Een zonneallergie kan van het ene op het andere moment ontstaan. Maar dit gebeurt meestal tussen de twintig en veertig jaar. De aandoening kan vanzelf minder worden en ook weer verdwijnen. Het is bij een overgevoeligheid voor zonlicht belangrijk de huid rustig te laten wennen aan het begin van het seizoen. Gebruik wél een zonnebrandproduct met een SPF 30, dat zowel tegen uv-B- als tegen uv-A-straling beschermt.  Zonneallergie wordt namelijk meestal veroorzaakt door uv-A-straling. Overigens kan ook een zonnebank, en zelfs tl-licht voor PMLE zorgen.

Een bad met havermout tegen de jeuk

Is je huid erg rood en geïrriteerd? Of heb je veel last van jeuk? Een bad met havermout kan verlichting geven. Strooi ongeveer 40-50 gram havermout in een bad met lauwwarm water. Blijf ongeveer 15 minuten in het bad. Verder kan het fijn zijn om de huid te koelen, bijvoorbeeld met kompressen van melk, verdund met water.

Gaan jouw klachten na een paar dagen niet over? Twijfel je of sprake is van een allergie? Raadpleeg een huisarts of dermatoloog.

*Ook zonnebrandproducten kunnen voor een allergische reactie in de huid zorgen. Lees er meer over op de eigen blog van dr. Jetske Ultee.

30 euro korting

Bij aankoop van het 5 Stappenplan

BESTEL NU