Ik ben fan van het gebruik van siliconen in mijn producten. Ik werk echt heel graag met deze ingrediënten. Maar dat moet ik best weleens toelichten. Want siliconen hebben een beetje een imagoprobleem. Ik wil je daarom wat meer over deze stoffen vertellen.
Wat doen siliconen voor de huid
Siliconen zijn om te beginnen kampioen (en dat bedoel ik letterlijk) in het bezorgen van een zacht huidgevoel. Ook zorgen ze ervoor dat producten goed smeerbaar worden en daardoor gemakkelijk en gelijkmatig kunnen worden aangebracht op de huid. Bij de ontwikkeling van producten vind ik dat belangrijke eigenschappen. Niet alleen in crèmes trouwens, ook in make-up. Siliconen zorgen ervoor dat je foundation en powder mooi met de huid ‘blenden’ en dat je huid daarna egaal en glad voelt. Eigenlijk bestaan er op dit moment geen andere cosmetica-ingrediënten die dit alles zo goed kunnen.
Een beschermend laagje over de huid
Maar siliconen bezitten nóg een belangrijke eigenschap waardoor we er zo graag mee werken in cosmeticaproducten. Deze ingrediënten zijn ook hartstikke goed in het tegengaan van vochtverlies. Siliconen leggen namelijk een soort beschermend laagje op de huid. Hierdoor kan vocht minder goed ontsnappen. En omgekeerd kunnen allergenen en irriterende stoffen de huid lastiger binnendringen.
Kunnen siliconen de huid afsluiten en verstikken?
Maar nu komen we ook automatisch bij een van de meest gehoorde bezwaren: siliconen zouden de huid afsluiten en zelfs verstikken. Misschien ben je die informatie ook al wel tegengekomen op internet? Toch klopt dit niet. Je kunt de structuur van siliconen eigenlijk nog het beste vergelijken met dat van een gaasje. Door die opbouw zijn ze uiteindelijk nooit helemaal dekkend of sluitend.
Niet voor niets worden siliconen ook gebruikt wordt bij de behandeling van brandwonden. Het materiaal legt niet alleen een beschermend laagje op de huid en zorgt voor het behoud van vocht, siliconen verlagen ook de kans op infecties. En heel belangrijk: siliconen irriteren de huid niet.
Heb je meer kans op puistjes door siliconen in je huidverzorging?
En hoe zit het dan met dat andere hardnekkige idee dat siliconen puistjes veroorzaken? Dat klopt ook niet. De stoffen zelf zijn namelijk niet-comedogeen, dit houdt in dat ze de talgklieren niet verstoppen (je leest er meer over in de blog
Comedogene stoffen en puistjes, zo zit het). Het is natuurlijk wel belangrijk dat je je huid goed reinigt om te voorkomen dat vuil en talg op de huid blijven liggen, en poriën zo verstopt raken. Maar dat geldt eigenlijk voor alles wat je aanbrengt op je huid. En ook als je niets zou gebruiken: je huid staat namelijk dagelijks bloot aan de (niet altijd even schone) lucht om ons heen.
En hoe zit het met siliconen en het milieu?
Over het effect van siliconen op het milieu gaan ook veel vragen rond. Over de afbreekbaarheid vooral. Siliconen zijn niet
biologisch afbreekbaar; ze worden dus niet afgebroken door levende organismen zoals bacteriën. Maar de stoffen zijn wel afbreekbaar.
Toch is er sinds kort een nieuwe regel opgesteld in de EU over het gebruik van bepaalde siliconen. Misschien heb je erover gelezen? Het gaat hierbij om de lichtere, kleine siliconen als cyclopentasiloxane. Deze stoffen zijn vluchtig. Dat wil zeggen dat ze vervliegen van de huid als je ze aanbrengt. Deze vluchtige, lichte vormen van siliconen breken vervolgens in de lucht af onder invloed van uv-straling en zuurstof. Maar als deze stoffen nu bijvoorbeeld in afwasbare producten zoals reinigers of shampoos worden gebruikt, kunnen ze in het water terechtkomen. Deze kleine stoffen kunnen daar niet zo goed uit gefilterd worden. Omdat er onduidelijkheid is over het effect daarvan en omdat er bezorgdheid is dat de kleine stoffen zich op kunnen hopen, zijn er sinds kort nieuwe regels opgesteld door de EU.
Nieuwe regels EU over gebruik siliconen in afspoelbare producten
Cyclopentasiloxane mag vanaf 31 januari 2020 niet meer gebruikt worden in rinse-off producten in een concentratie boven de 0,1 procent. Het gaat dus écht alleen om producten die je gelijk van je lichaam spoelt. In foundations of crèmes bijvoorbeeld mag dit silicone wel gebruikt worden. Want als een product niet gelijk afgewassen wordt (en dat doe je niet met make-up of moisturizer), zal het niet zo snel in het water terechtkomen.
Er zijn trouwens meer vormen van siliconen. Behalve deze vluchtige, kleine vorm, zijn er ook grotere, zwaardere soorten. Dimethicone is daarvan een goed voorbeeld. Het is de meestgebruikte vorm in cosmetica. Mogen die wel gewoon in alle producten gebruikt worden? Ja voor deze stoffen geldt de nieuwe milieuregel niet. De zwaardere en grotere deeltjes kunnen gemakkelijker uit het water worden gefilterd door waterzuiveringsinstallaties. En mochten ze dan tóch in het milieu komen, worden ze ook gemakkelijker afgebroken in de bodem.
Buiten de EU gelden de nieuwe gebruiksregels voor cyclopentasiloxane trouwens niet. Landen als Canada en Australië hebben ook onderzoek uitgevoerd, maar zagen geen reden om ze in te voeren.
Welke siliconen gebruik ik in mijn producten?
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, worden er dus verschillende vormen van siliconen gebruikt. En die keuze hangt af van het type product. Voor mijn
Body Cream en
Repair Cream gebruik ik bijvoorbeeld dimethicone. Deze siliconen helpen de huid namelijk echt heel goed vocht vast te houden. En dat is precies wat deze crèmes moeten kunnen.
In mijn
Moisturizer en
Foundation gebruik ik de lichtere, vluchtigere vorm van siliconen cyclopentasiloxane. Die stof zorgt ervoor dat de producten zo lekker smeren en aanvoelen, en dat je daarna een mooie, gladde huid hebt. Dankzij het ingrediënt krijgt je huid een heel natuurlijke glans. Het voelt niet zwaar of olieachtig aan.
In onze afwasbare producten,
de beide Cleansers, zit dus geen cyclopentasiloxane. Voor een zacht huidgevoel is wel dimethicone toegevoegd in de Cleanser voor de normale tot droge huid.