Gepubliceerd: Santé
Datum: september 2020
Door: Maike Abma
Gemiddeld gebruiken vrouwen 16 skincareproducten. Is dat eigenlijk wel nodig? Of mag je huid wel even op dieet? Santé vroeg dr. Jetske Ultee over de trend skin fasting.
Gun je huid een sabbatical
Het begint ’s ochtends onder de douche: ik reinig mijn gezicht met een scrub, was mijn lichaam en smeer mezelf in met bodylotion. Een droge huid ga ik tegen met dag- en soms oogcrème. En zonnebrand, natuurlijk. Daarna komt mijn make-up tevoorschijn: foundation, concealer, poeders en mascara, van alles gaat erop. Voordat ik naar bed ga, haal ik alles er weer af met een reinigingsmelk en een tonic en smeer ik weer een crèmepje op. Nu hoor ik je denken: heb je dan zo’n onrustige huid? Nou, niet echt. Ik ben 26, dus van rimpels is nog geen sprake. En op een paar verdwaalde puistjes na heb ik nooit huidproblemen. Toch blijf ik lekker smeren: baat het niet, dan schaadt het niet. Tenminste, dat dacht ik altijd. Online lees ik over skin fasting, een trend waarbij je een week stopt met het gebruiken van verzorgingsproducten om je huid wat rust te geven. Het maakt me nieuwsgierig: heb ik écht zo veel huidverzorging nodig als ik gebruik of kan ik ook met minder af?
Dat ik dagelijks zo’n dertien producten gebruik, lijkt misschien schokkend, maar is niet uniek. Uit Amerikaans onderzoek uit 2017 van het bedrijf SkinStore blijkt dat vrouwen gemiddeld zestien verzorgingsproducten – inclusief make-up – gebruiken voordat ze van huis gaan. Zijn we niet een beetje doorgeslagen? Ja, zegt Jetske Ultee, onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie. “We reinigen, ontvetten en smeren te veel. Voor verzorgingsproducten geldt eigenlijk: hoe minder, hoe beter. De meeste huidproblemen worden zelfs veroorzaakt door het gebruik van te veel producten met schadelijke ingrediënten of producten die niet geschikt zijn voor jouw huid. Een scrub verwijdert dode huidcellen, maar kan ook voor irritatie en daarmee een onrustige huid zorgen. En heb je puistjes, dan kunnen de verkeerde producten je huid zelfs nog onrustiger maken.” Volgens Ultee weten we vaak niet welk huidtype we hebben en dus ook niet welke producten we moeten gebruiken. Herkenbaar. Ik heb mijn huid altijd bestempeld als droog, want na een lik dagcrème voelt mijn trekkerige gezicht na het douchen een stuk fijner. Toch zou ik er zomaar naast kunnen zitten. Ultee: “Het kan heel goed zijn dat je huid van nature helemaal niet droog is. Je huid ook uitdrogen door producten met agressieve ingrediënten, zoals alcohol en parfum. Daar kun je achter komen door minimaal vijf dagen te stoppen met het gebruik van je verzorgingsproducten. Die periode geeft een goede indicatie.” Ik kijk nog eens in mijn kast en zie inderdaad een aantal producten met alcohol, parfum en de industriële zeep sodium lauryl sulphate. Die tasten de barrièrefunctie van je huid aan en geven een droog en trekkerig gevoel, weet ik nu. Op de lange termijn zorgen ze zelfs voor rode vlekken, schilfers en puistjes. Dat verklaart een hoop.
Tijd voor een proef op de som. Met hoge verwachtingen en een lichte angst voor een huid vol schilfers las ik een week skin fasting in. Op aanraden van Ultee gebruik ik wel zonnebrand, omdat de zon huidveroudering veroorzaakt en de kans op huidkanker vergroot. De eerste dag voelt onwennig. Na het douchen is mijn huid droog, vooral de T-zone en rond mijn ogen. Gelukkig verdwijnt dat gevoel gedurende de dag. Ook de rest van de week zijn er geen rode vlekken, schilfers of puistjes te bekennen. Extra voordeel: door mijn beautyroutine over te slaan, bespaar ik minstens een halfuur per dag. Ik vind het heerlijk om thuis met een blotebillengezicht rond te lopen, maar mis het ook om mezelf klaar te maken voor de dag. De angst dat mijn huid heftig zou reageren op de vastenperiode, blijkt nergens voor nodig. Wat betekent dat eigenlijk? Ultee: “Als je het idee hebt dat je huid minder droog is en je er minder op hoeft te smeren, kan het zijn dat je te sterk reinigende producten of crèmes met irriterende ingrediënten gebruikte. Als je na een week rust weinig verschil ziet, heb je wellicht een normaal huidtype. Dan heb je niet veel extra verzorging nodig. Een zonnebrand met antioxidanten is soms al voldoende.”
Dat ik een normale huid heb, is natuurlijk heel fijn. Maar wat als je een onrustige huid hebt met acné of veel onzuiverheden? Ook dan helpt zo’n skinfastingchallenge, meent Ultee. “Soms komen er mensen in mijn praktijk die vanwege huidproblemen al jarenlang bij een dermatoloog komen. Als ik vraag wat ze allemaal gebruiken, volgt er vaak een hele lijst. Ik raad ze aan een tijdje te stoppen met hun huidverzorging en te kijken hoe de huid reageert, iets wat dermatologen tot mijn verbazing niet altijd adviseren. Als je een schimmel hebt, zullen de klachten na een paar dagen erger worden. Maar wordt je huid rustiger, dan gebruik je waarschijnlijk te heftige producten. Door je huid rust te geven, kan die beter vocht vasthouden en houdt ze bacteriën beter buiten. Als je eenmaal weet wat je huid nodig heeft, kun je op zoek gaan naar producten die bij jouw huidtype passen.” Behalve zonbescherming hebben we volgens Ultee helemaal niet zo veel nodig. In de meeste gevallen kan onze huid zichzelf prima redden. “Verzorgingsproducten hoef je alleen te gebruiken om de huid bij te sturen en te verbeteren. Als je niet reinigt of exfolieert, wordt je huid dof. Dan is een goede crème geen overbodige luxe. Net als SPF. Wetenschappelijk onderzoek bewijst dat sommige producten de huid kunnen kalmeren, maar een lade vol crèmes is niet nodig.” Gebruik je een milde moisturizer om de huid rond de ogen te verzorgen, dan is een aparte oogcrème overbodig. En behalve SPF is er geen verschil tussen dag- en nachtcrème, zegt Ultee. “Mijn advies is om voor zonbescherming een apart product te gebruiken. Een goede moisturizer kun je dan zowel in de ochtend als in de avond op je gezicht smeren.” Als het aan Ultee ligt, gebruiken we nog maar vijf producten: een reiniger, toner, exfoliërend product, crème met antioxidanten en zonnebrandcrème. Een stappenplan dat voor bijna elk huidtype de klus klaart.
Dacht ik lekker bezig te zijn met al mijn verschillende producten, blijk ik ze helemaal niet nodig te hebben. En nu ik weet hoeveel rommel er in sommige tubes en potjes zit, voelt het ineens raar ’t op mijn gezicht te smeren. Iets waar steeds meer mensen zich van bewust zijn, signaleert Ultee tot haar tevredenheid. “Het is echt verstandig je te verdiepen in de ingrediëntenlijst van de producten die je gebruikt en kritisch te kijken wat je echt nodig hebt. Ga ook eens door je badkamerkastje en gooi alles wat over datum is weg. Vooral crèmes in open potjes kunnen een bron van bacteriën zijn.”
Werk aan de winkel dus. Agressieve scrubs en overbodige producten als oogcrème laat ik voortaan links liggen. En zodra mijn huidige producten op zijn – weggooien vind ik toch zonde – komen er milde producten voor in de plaats. Zonder alcohol en parfum. En een wekelijkse make-uploze dag houd ik erin, want die bevalt me wel. Kan ik lekker iets langer in bed blijven liggen.
