Gepubliceerd: Billie
Datum: 15 april 2023
Door: Franciska Bosmans
Poedertjes in je koffie, oplosbare stickers die je aan de binnenkant van je wang kleeft, drankjes, bruistabletten, kauwgom … Collageensupplementen in alle vormen beloven je een stralende, stevige, gehydrateerde huid met minder rimpels. Ze zouden en passant ook inwerken op de kwaliteit van haar en nagels.
Even een korte biologieles: ons lichaam maakt dit structuureiwit zelf aan. “Het zit in je huid, nagels, haar, botten, spieren, pezen, gewrichten en bind- en longweefsel en geeft hen, samen met elastine, stevigheid,” zegt Jetske Ultee, onderzoekarts in de dermatologie, die huidverzorgingsmythes doorprikt op de blogs Skinwiser en Dr. Jetske Ultee. “Je lichaam breekt het ook weer af. Als je ouder wordt, gaat de afbraak sneller dan de aanmaak, waardoor de hoeveelheid in je lichaam afneemt. Dat begint rond je dertigste. Ook blootstelling aan de zon, stress, luchtvervuiling en te veel suikers versnellen de
collageenafbraak.”
Het gevolg: je huid wordt – op termijn – slapper en er duiken rimpels op. Crèmes met collageen smeren haalt weinig uit, want “het eiwit is te groot om door de huid te dringen.” Dus kwam de beauty- en wellnesswereld met supplementen. Door collageen in te nemen, komt het in je lichaam terecht en kan het zo je huid beïnvloeden.
Blijft de vraag: helpt dat ook écht? “Ik was eerst vrij sceptisch over collageen-supplementen. Inmiddels heb ik meerdere positieve onderzoeksresultaten gezien, vooral bij gebruik van gehydrolyseerd collageen,” zegt Ultee. “Dat wordt opgeknipt in kleine stukjes, peptiden. Ons lichaam kan dat beter opnemen en verteren. Gehydrolyseerd collageen lijkt de hydratatie en elasticiteit van de huid te versterken en rimpels te verminderen. Let wel: veel studies zijn gesponsord door bedrijven die collageen verkopen. Anderzijds zou er anders haast geen onderzoek naar gebeuren omdat dit onderwerp onafhankelijke onderzoekers weinig interesseert. In een klein onderzoek met 23 deelnemers dat ik zelf deed, zagen we vooral de hydratatie van de huid verbeteren.”
Collageensupplementen kunnen je huid dus beïnvloeden, maar doet de ene vorm dat beter dan de andere? “Of je een poeder of drankje neemt, maakt niet veel uit. De meeste mensen kiezen poeder vanwege het gemak: je kan het mengen met je smoothie, yoghurt, je koffie … Collageenpillen zie je weinig. Dat komt wellicht doordat je in een poeder of drankje de gewenste dosis collageen kan stoppen, wat lastiger is in een kleine pil.”
Die dosis hoeft niet hoog te zijn. “Studies tonen al positief effect bij lage doses. Eén studie testte 1, 2,5, 5 en 10 gram per dag en de laagste dosis gaf al resultaat.” Of je een overdosis collageen kan nemen, is niet bekend. “Meer dan 15 gram per dag zou ik niet adviseren.”
Het collageen in supplementen wordt gehaald uit varkens, runderen, kippen en vissen, doorsnee uit resten van de voedselindustrie. “Zo worden voor de MSC-variant van viscollageen snijresten van filets die anders worden weggegooid, gebruikt en wordt er dus geen extra vis voor gevangen. Vegetariërs kunnen kiezen voor collageen uit eierschaalmembraan. Welke bron je ook neemt: het eiwit is en werkt exact hetzelfde.”
Voor vegans zijn er vegan supplementen, maar die bevatten (logischerwijs) geen echt collageen. “Ze bestaan uit de aminozuren glycine, proline en hydroxyprolin, de losse bouw- stenen van het eiwit. Of ze kunnen werken is niet bekend: er is geen onderzoek naar gedaan.”
Bij de drogist vind je een pot collageenpoeder voor nog geen 15 euro, maar het gemiddelde collageensupplement is prijzig. “Het prijsverschil zit niet in een andere werking, maar in een schaarsere, dus duurdere bron. Of omdat er andere ingrediënten aan zijn toegevoegd zoals vitamine C of hyaluronzuur.”
Welk supplement je ook slikt, Ultee wijst erop dat afbraak voorkomen het belangrijkst blijft. “Rook niet, smeer goed tegen de zon en mijd zoete voeding.”
Je kan ook geen collageenvoorraadje aanleggen. “Je lichaam regelt zelf de opbouw en het onderhoud van je weefsels. Er worden voortdurend bouw- en voedingsstoffen aangevoerd en afvalstoffen, beschadigde cellen en overtollige stoffen afgevoerd. Zit er voldoende in je huid, dan stopt de aanvoer. Wat maar goed ook is: je huid moet bijvoorbeeld niet zo stevig worden dat ze rigide raakt en je niet meer kan glimlachen, toch?”
